Γράφει ο Γιώργος Αργυρόπουλος
Το Χαϊδάρι στις αρχές του 2016 κάνοντας μία απλή βόλτα στα σοκάκια και στις πλατείες, στις γειτονιές και στα καταστήματα βρίσκεται σε μία παγιωμένη κατάσταση επί τα χείρω. Δε χρειάζεται κάποια ειδική δημοσκόπηση διάθεσης και κριτικής των δημοτών. Ακόμα και η καθαριότητα που δεν είναι καν άσκηση πολιτικής αλλά υλοποίηση της πρώτιστης ανάγκης των δημοτών φαντάζει αδύνατο να επιτευχθεί μέσα στα όρια μιας δημοτικής πολιτικής που θα προσφέρει τα αυτονόητα. Για την κατάσταση αυτή δεν ευθύνεται αποκλειστικά η δημοτική αρχή, που γίνεται εύκολα στόχος , αλλά και το ευρύτερο οικονομικό μοντέλο που επικρατεί στη χώρα μας και συνδέεται με τις περιοριστικές πολιτικές που περικόπτουν δαπάνες.
Η τοπική κοινωνία ζητάει να μάθει για ποιο λόγο υπάρχει αδυναμία εύρεσης λύσεων σε πολλά επίπεδα. Πώς μπορούμε, λοιπόν, πέρα από την αγανάκτηση και το θυμό να φτάσουμε σε μια νέα αυτοδιοίκηση που θα δώσει ώθηση για ένα νέο Χαϊδάρι; Ας δούμε αναλυτικά μερικά πεδία που θα έπρεπε να δοθεί έμφαση από τη Διοίκηση του Δήμου.
Κοινωνική ευαισθησία
Στον τομέα αυτό οι κοινωνικές υπηρεσίες του δήμου κάνουν φιλότιμες προσπάθειες ώστε να συνδράμουν όπου μπορούν. Παράλληλα η λειτουργία κοινωνικού παντοπωλείου βοηθά στην υλοποίηση κοινωνικών δράσεων εντός των ορίων της πόλης βοηθώντας οικογένειες που το έχουν ανάγκη. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσε να υπάρξει μια συνολική καταγραφή και έρευνα των πολύ φτωχών συμπολιτών μας με αναλυτικά στοιχεία και προσωπική ακρόαση για εξεύρεση λύσεων εντός των ορίων της αρμοδιότητας του δήμου. Οργανώσεις που δραστηριοποιούνται (και) στο δήμο μας θα μπορούσαν να παράσχουν τις υπηρεσίες τους συμβουλεύοντας και συνεπικουρώντας το έργο του δήμου. Ευαισθησία δεν είναι μόνο οι βαρύγδουπες εξαγγελίες δια στόματος δημοτικών αρχόντων αλλά η αλληλεγγύη στην πράξη μέσα από τη διοικητική οργάνωση των δημοτικών υπηρεσιών και την ανασυγκρότησή τους ώστε να γίνουν φιλικές και εποικοδομητικές για το δημότη.
Πολιτική Παρέμβαση
Η αυτοδιοίκηση προορίζεται για τη διοίκηση των τοπικών πραγμάτων. Ως θεσμός εκκινεί ήδη από το Μεσαίωνα ως μία δημοκρατική κατάκτηση έναντι των φεουδαρχικών καθεστώτων. Στο άρθρο 102 του Ελληνικού Συντάγματος ορίζεται ότι η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Υπέρ των ΟΤΑ συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Νόμος καθορίζει το εύρος και τις κατηγορίες των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την κατανομή τους στους επί μέρους βαθμούς (α’ Δήμοι και β’ Περιφέρειες). Το πλαίσιο αυτό εξειδικεύεται από τους νόμους 3463/2006 (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων) και το νόμο 3852/2010 (Πρόγραμμα Καλλικράτης). Όμως από αυτά δε συνεπάγεται ότι η διοίκηση πρέπει να είναι άχρωμη. Οφείλει να έχει λόγο και σθένος να το προασπίσει. Αλλά όταν ξεκινά από μια δοσμένη ιδεολογία και επεξηγεί όλη την κατάσταση σύμφωνα με αυτή σε στενά πλαίσια τότε εγκλωβίζεται και ο δημότης.
Η παρέμβαση για απλήρωτους εργαζομένους, για ενίσχυση κοινωνικών δράσεων, η διοργάνωση ευρύτερων πολιτικών εκδηλώσεων, η ενημέρωση για τις πολιτικές εξελίξεις είναι μέσα στα θεμιτά πλαίσια άσκησης πολιτικής από ένα δήμο. Ο δήμος δε νοείται να ασχολείται μόνο με αναπλάσεις και οικιστικές βελτιώσεις αλλά και με το πολιτικό γίγνεσθαι. Όταν όμως γίνεται μόνο αυτό ή γίνεται στείρα τότε ο δήμος χάνει την ουσία του, την εξυπηρέτηση του δημότη στα απλά και στα σύνθετα, που βελτιώνουν την καθημερινότητά του. Η παρέμβαση λοιπόν πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές σχέσεις και τις πολιτικές ζυμώσεις αλλά να μη φθάνει σε άκρατη «πολιτικολογία» και καταδίκη μονίμως της κυβέρνησης για τις παθογένειες του δήμου.
Περιβάλλον
Το περιβάλλον, οικιστικό και φυσικό, σε μία περιοχή διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ποιότητα ζωής του πολίτη. Ο Δήμος Χαϊδαρίου με τεράστιες εκτάσεις πρασίνου αποτελεί περιοχή-πρότυπο για αναψυχή και καθαρό αέρα ακόμα και εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος των Αθηνών. Από το Βοτανικό Κήπο μέχρι το Δάσος Χαϊδαρίου το πράσινο είναι έντονο στο μάτι, όπως και εντός του πολυσύχναστου πεζόδρομου της οδού Στρ. Καραϊσκάκη. Η καθαριότητα που ανήκει στην αρμοδιότητα του Δήμου πρέπει να υλοποιείται καθημερινά. Ακόμα, οι εστίες μόλυνσης γύρω από κάδους πρέπει να ελέγχονται συχνά και να καθαρίζονται. Συνεργασίες με εταιρείες ανακύκλωσης θα μπορούσαν να υπάρξουν με ειδικά σημεία ανακύκλωσης, ηλεκτρικών κυρίως συσκευών που καταλήγουν σε κάδους με τα κοινά απορρίμματα.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο πλανήτης μας είναι η ρύπανση του περιβάλλοντος, η οποία αυξάνεται κάθε χρόνο με γρήγορους ρυθμούς, προκαλώντας σοβαρές και ανεπανόρθωτες ζημιές στη Γη, όπως είναι η υπερβολική θέρμανση του πλανήτη. Τα πιο σοβαρά προβλήματα δημιουργούν στον άνθρωπο η ρύπανση του αέρα ή αλλιώς ατμοσφαιρική ρύπανση, και η ρύπανση του νερού. Σε αυτά τα ζητήματα ο δήμος μπορεί να παρεμβαίνει επίσημα προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος για έντονα φαινόμενα που παρατηρούνται στην πόλη μας. Και με την κατάλληλη τεχνογνωσία και από τις δημοτικές υπηρεσίες να αναζητείται λύση. Επίσης, για την προστασία των δασικών εκτάσεων που υπάρχουν στο Χαϊδάρι υποχρεούται να παρέχει επαρκή φύλαξη και να επιβλέπει την αποτελεσματικότητα αυτής. Μη ξεχνάμε όμως ότι το περιβάλλον είναι πλούτος για το σύγχρονο άνθρωπο και βοηθά στην ανάταση της υγείας του, οπότε οφείλει και ο καθένας μας να το προσέχει με πράξεις και παραλείψεις.
Οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη
Ο δήμος στο πλαίσιο της οικονομικής και περιφερειακής του ανάπτυξης συγκεντρώνει και τεκμηριώνει την αναγκαία τεχνογνωσία και πληροφόρηση που είναι απαραίτητη (κλαδικές και αναπτυξιακές μελέτες, μελέτες για θέματα της Αυτοδιοίκησης κλπ, νομοθεσία σχετικά με την αυτοδιοίκηση κλπ.). Οφείλει να μεριμνά για τη διενέργεια ερευνών για τις ανάγκες των δημοτών, έπειτα να τεκμηριώνει προτάσεις για επεμβάσεις όπως έργα, απαραίτητες ενέργειες, προγράμματα που θα ικανοποιούν τις ανάγκες των δημοτών.
Ακόμα, χρειάζεται να αξιοποιεί τους τοπικούς φυσικούς πόρους και τη δημοτική περιουσία όπως και να δημιουργεί και να διαχειρίζεται υποδομές στήριξης της τοπικής οικονομίας. Στην προσπάθεια αυτή ο δήμος πρέπει να συνεργάζεται με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής για να εναρμονισθούν τα προγράμματα οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής του δήμου με τα αντίστοιχα και ευρύτερα της Περιφέρειας. Τέλος, οι πιθανές πηγές χρηματοδότησης των αναπτυξιακών προγραμμάτων του Δήμου μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε έργου-προγράμματος (συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα από την ΕΕ, προγράμματα της ΕΕ, εθνικά προγράμματα, έργα ΣΔΙΤ, αυτοχρηματοδοτούμενα έργα κλπ.). Πρέπει πάντοτε όμως να παρουσιάζονται αναλυτικά στο δημοτικό συμβούλιο και στις αρμόδιες υπηρεσίες και να τοποθετούνται στο πλαίσιο του πενταετούς Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου.
Ιστορία-Προβολή
Στη διάρκεια του Αγώνα του 1821 στη γύρω περιοχή του Χαϊδαρίου έγιναν δύο μάχες με χρονική διαφορά μόλις δύο ημέρες, η μάχη του Χαϊδαρίου στις 6 Αυγούστου 1826 και η δεύτερη μάχη στις 8 Αυγούστου 1826 όπου ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο Φαβιέρος αντιμετώπισαν των Κιουταχή. Ο βασιλιάς Όθωνας επέλεξε την περιοχή αυτή για να στεγάσει την εξοχική του κατοικία, 7 μόλις χιλιόμετρα από το κέντρο των Αθηνών, όπου ήταν τα Ανάκτορα, νυν Βουλή των Ελλήνων.
Η αρχαία περίοδος με το ιερό του Απόλλωνα και το σπήλαιο του Πανός στο Δαφνί και την Ιερά Οδό, η βυζαντινή με τη μονή Δαφνίου και τον Προφήτη Ηλία, η νεότερη με τον Αγώνα του ’21 και το Παλατάκι και η σύγχρονη περίοδος με τη γερμανική κατοχή, την Αντίσταση και το στρατόπεδο αποτελούν εποχές μνήμης για το μέσο Χαϊδαριώτη αλλά και τον κάτοικο της σύγχρονης Ελλάδας που με μια επίσκεψή του μπορεί να αφουγκραστεί και να έρθει σε επαφή με την Ιστορία. Η προβολή των ιστορικών σημείων είναι επιβεβλημένη. Στο site του Δήμου Χαϊδαρίου, www.haidari.gr, είναι αναρτημένο πλούσιο γραπτό και φωτογραφικό υλικό με την ιστορική αναδρομή σε όλες τις περιόδους διαμόρφωσης και ανάπτυξης του Χαϊδαρίου. Πλούσιο επίσης είναι και το υλικό του συμπολίτη μας Γιάννη Ιγγλέση με την πορεία και τις άγνωστες πτυχές στην ευρύτερη περιοχή.
Ειδικές θεματικές εκδηλώσεις, διοργάνωση συζητήσεων καθώς και προωθητικές δράσεις που θα ενημερώνουν και θα ευαισθητοποιούν θα βοηθήσουν το δημότη και τον επισκέπτη να μάθει για τον τόπο μας. Τουρίστες από άλλες χώρες που επισκέπτονται την Αθήνα και θέλουν να μάθουν για τη χώρα μας και την ιστορία της μπορούν να έρθουν στο δήμο μας και να γνωρίσουν από κοντά μία ιστορική περιοχή. Όση περισσότερη προβολή τόσο μεγαλύτερη η ενημέρωση και η προσέλκυση ανθρώπων που θέλουν να μάθουν και να εξερευνήσουν την περιοχή μας.
* O Γιώργος Αργυρόπουλος είναι δικηγόρος και Υπ. Διδάκτωρ Νομικής Σχολής Αθηνών.